TAPS ontdekken voor de geboorte
Omdat een zwangerschap van een monochoriale tweeling meer risico's met zich meebrengt, wordt vanaf 14 weken zwangerschapsduur elke twee weken een echocontrole gepland. Daarbij wordt er onder andere gekeken naar de de groei van de kinderen, de hoeveelheid vruchtwater en de bloedstroomsnelheden.
Bloedstroomsnelheid meten
Om TAPS voor de geboorte te kunnen ontdekken, is het belangrijk dat er met echo-Doppler gekeken wordt naar de stroomsnelheid van het bloed in één van de hersenvaten, de middelste hersenslagader. Bij de TAPS-donor die bloedarmoede heeft, is het bloed heel dun (zo dun als limonade) en stroomt het snel. Het bloed van de TAPS-ontvanger is juist heel dik en stroperig (zo dik als ketchup) en stroomt daardoor langzaam. Wanneer de arts met de echo de bloedsnelheden bij beide kinderen heeft gemeten, komen die waarden in een grafiek terecht. Voor de diagnose van TAPS moet er een groot verschil zijn tussen de stroomsnelheid van het bloed van de donor en de stroomsnelheid van het bloed van de ontvanger.
Donor
Dun bloed stroomt snel
Ontvanger
Dik bloed stroomt langzaam
Behalve naar de bloedstromen in een van de hersenvaten, wordt er ook gekeken naar hoe het bloed stroomt in de vaten in de navelstreng en in het vat dat van de navelstreng naar het hart loopt (ductus venosus). Als deze bloedstromen afwijkend zijn, geeft dat aan dat de kinderen last hebben van TAPS.
Naast de afwijkende bloedstroomsnelheden kan er bij TAPS nog een aantal andere dingen gezien worden op de echo.
Echobevindingen bij de donor
Bij sommige donoren kan een vergroot hart worden gezien, als reactie op de bloedarmoede. Dit wordt cardiomegalie genoemd. Als de donor veel last heeft van de bloedarmoede, kan deze op verschillende plekken in het lichaam vocht gaan vasthouden, zoals in het hartzakje (pericardvocht), onder de huid (huidoedeem) en in de buikholte (ascites). Wanneer de donor op meerdere plekken in het lichaam vocht vasthoudt, wordt dit hydrops genoemd.
Echobevindingen bij de ontvanger
Bij de ontvanger wordt er met de echo ook naar de lever gekeken. Doordat het bloed te dik is, kan dit voor stuwing zorgen. Dit is bij sommige ontvangers goed te zien in de lever. Er kan dan het zogeheten beeld van een starry sky liver (sterrenhemellever) gezien worden. Op de echo zijn de gestuwde bloedvaten als witte puntjes te zien, en de lever zelf als een grijs-zwarte achtergrond. Omdat dit lijkt op een sterrenhemel, wordt dit beeld starry sky liver genoemd.
Echobevindingen bij de placenta
Niet alleen de donor zelf kan vocht vasthouden, maar ook in het placentadeel van de donor kan zich vocht ophopen. Dit gebeurt niet bij het placentadeel van de ontvanger. Dit verschil tussen de placentadelen is goed op de echo te zien. Het placentadeel van de donor is opgezwollen en wit, het placentadeel van de ontvanger is grijs en plat.
Hoe ernstig is de TAPS?
Om te bepalen hoeveel last de tweeling heeft van TAPS, is er een classificatiesysteem opgesteld. Bij stadium 1 en 2 wordt er een groot verschil gezien in de bloedstroomsnelheid in de hersenen, maar zijn er nog geen afwijkende bloedstromen in de navelstreng. Bij stadium 3 is er een groot verschil in bloedstroomsnelheid in de hersenen en zijn daarbij ook de bloedstromen in de navelstreng afwijkend. Wanneer de donor vocht ophoopt op meerdere plekken in het lichaam (hydrops) wordt er gesproken van stadium 4. Bij stadium 5 is een of beide kinderen overleden.